Haydarpaşa

HAYDARPAŞA’DA YANGINLAR

Arif Atılgan

19 Ağustos 1908 tarihinde hizmete giren bu gösterişli bina 9 yıl ilk görüntüsünü koruyabilmişti. 6 Eylül 1917 tarihinde büyük bir yangın geçirmiş olan bina, 1930 lara kadar çatısız, üst katları boş kalmış halde sadece alt katlarında hizmet vermeye devam edebilmişti.

                                                                    1917 Yangını

1914-1918 yılları arasındaki 1. Dünya Savaşı sırasında Almanya’dan yola çıkarılan, Avusturya ve Bulgaristan üzerinden Sirkeciye getirilen cephaneler Haydarpaşa’dan Anadolu’ya sevk edilmekte idi. İşgal Kuvvetlerinden gizli olarak yapılan bu sevkiyatlar, Gar’ın Liman tarafına yanaşan cephane yüklü mavnalardan alınan malzemenin hazır bekleyen trenlere yüklenmesiyle gerçekleştiriliyordu. Silahlar Doğu ve Güney Anadolu’daki askeri birliklere gönderilmekteydi.

6 Eylül 1917 tarihinde yine bir cephane sevkiyatı esnasında patlayıcı maddeler infilak etmiş, gerek Bina ve gerekse Gar’da bulunan bütün vagonlar yanmıştı. Halk arasında dolaşan söylentilere göre işgal kuvvetlerinden İngilizler için çalışan gayrimüslim bir kişi sabotaj yapmış, çalıştığı vinci birden boşa bırakmış ve birbirinin üzerine düşen malzemenin ateş almasıyla büyük bir yangın çıkmasına sebep olmuştu.

Bu yangında Kadıköy ve Selimiye’deki evlerin camları kırılmış, hepsi zarar görmüştü.

Haydarpaşa Garı’nın zarar gördüğü diğer bir yangın olayı ise 15 Kasım 1979 tarihinde Dalgakıranın biraz daha açığında, içersindeki yanıcı maddenin patlamasıyla yanan ve batan İndependenta isimli Romen Tankeri idi. Bu geminin yanması 15 gün sürmüş ancak söndükten sonra da yıllarca için için yanmaya devam etmişti. Tanker zaman zaman infilak ederek uzun süre insanlara korku vermişti. Yangının ilk patlaması esnasında tüm Kadıköy’deki evler zarar görmüş, Gar Binası da harap olmuştu. Özellikle Binaya özellik katan O Linneman isimli ustanın yaptığı vitrayların kırılması herkesi üzmüştü. Uzun yıllar Haydarpaşa’nın açıklarında yarı batık kalan dev tanker daha sonra parçalanarak kaldırılmış, bu arada Gar Binası da yenilenmişti.

Bu Kitabı 2005 Yılında yazmış ancak düzeltmelerini yapacak zamanı bir türlü ayıramamıştım. 2010 yılında düzeltmeleri yapmaya karar vermiş ve metin üzerinde çalışmaya başlamıştım. Çalışmalara başladığımın 3. Günü Haydarpaşa Garı’nın Çatısında büyük bir yangın çıktı. 28 Kasım 2010 Pazar Günü Saat 15.00 sularında Binanın Çatısında yalıtım çalışmaları yapılmakta iken çıkan yangın Binayı 1917 yılındaki şekline sokmuştu.

                                                            28 Kasım 2010 Yangını

                                                         28 Kasım 2010 Yangını Haberi

Günümüzde (2015 yılında) Gar Binası restore edilmeden sadece çatısı içeriye su almayacak hale getirilmiş durumda durmaktadır. Bilinen bilgilere göre otel, restoran gibi yeni fonksiyonlara sokulmak üzere bekletilmekteymiş. Atıl bırakılmış binanın tekrar Gar haline getirilmesi en büyük arzumdur.

ARF ATILGAN HAYDARPAŞA KİTABI