ALTINÖZ APARTMANI

Arif Atılgan

Uzunhafız Sokağının en üst bölümündeki bina 1906 yılındaki haritalarda görünür. Ancak o yıllarda ahşap ve bodrum hariç iki katlıdır. Beyaz renkli, pencereleri panjurlu ev yıllarca sokağın en göz alıcı binalarından biri olmuştur.

1940 lı yıllarda sahibi Necmi Beydir. Binada tek başına yaşayan Necmi Bey komşularla pek ilişki kurmayan karakterdeymiş. Tophane’de, bugünkü caddenin ortalarına denk gelen yerde bulunan dükkânlarda çarık vs satan ticarethanesi varmış.

  

1950 li yılların başında, Necmi Bey evin arkasındaki odada yanan mangalın üzerine düşer. Yanar. O arada kalp krizi geçirir, ölür.. Mangal, o yıllarda soba gibi ısınmak için kullanılan, üzeri açık bir araçtır. Yuvarlak şekilli olup içinde mangal kömürü yakılırdı.

Ev, kardeşi Hasan Tahsin Beye kalır. Hasan Tahsin Bey Kadıköy’den Altıyol’a çıkarken Türkmen Mağazasının karşısında, sağ taraftaki köşede bulunan ayakkabı mağazasının sahibidir. O yıllarda aynı zamanda ısmarlama ayakkabı da yapan Hasan Tahsin Beyin dükkânı Kadıköy’ün en ünlü mağazalarındandır. Moda Caddesinde Enstitünün yakınında oturmaktadır. Eşi Uzunhafız Sokağındaki Madam Sofi’ye gelir gider.

Hasan Tahsin Bey evi satar.

Yeni sahipler, çeşitli müdahalelerle üzerine 1 kat ta çıkarak ahşap evi apartman haline sokarlar. Ön ve arka cephelere kümes teli çakılarak üzerine eski tanımla bağdadi sıva yapılır. Sokaktan girerken ahşap evin zemin kotuna 4-5 basamakla çıkılıyormuş. Yeni oluşturulan binada cepheden giriş kotu sokak seviyesine düşürülmüş. Bu sebepten apartman koridorundan zemin kat daireye girildiğinde, kısa bir antreden öndeki salona ve arkadaki diğer mekânlara ayrı ayrı 4-5 basamakla çıkılmaktadır. Kot düşürme sonucunda apartman girişinin üzerinde alçak tavanlı 1 oda+1 WC’si olan Bekâr Odası peydahlanmış. Apartmanın merdivenleri arka cepheden çıkar. Önce 7-8 basamakla Bekâr Odasına sonra 7-8 basamakla 1. Normal Kata, sonra da 15-16 basamakla 2. Normal kata çıkılır. İç duvarlar, döşemeler ahşap kalmıştır. Daireler önde salon, arkada 2 oda, arada mutfak ve WC olarak planlanmış. Üst kat sonradan inşa edildiği için arka cephedeki balkonu odalara girintili yapılmış. Dolayısıyla alt kattakinden biraz daha büyük olmuş.

Apartmanın adı olan Altınöz belli ki yeni sahibinin soyadıdır.

                                                  Altınöz Apartmanı (Ortada Beyaz Olan).

1955 yılındaki 6-7 Eylül olaylarında Hasan Tahsin Beyin mağazası da talan edilenlerden olmuştur. Bu olay sonrası dükkânı bırakmış, Moda Caddesinde evinin alt katında işine devam etmiştir. 

Apartmanın alt katında önce arkadaşımız Erdiller oturmuştu. Erdiller, karşı eve taşındılar. Onların yerine Yıldırım, Yavuz isimli arkadaşlarımızın ailesi taşındı. Üst katta Gazanfer’in, en üst katta ise Tomris, Hülya, Mete, Aydın kardeşlerin ailesi oturuyordu.

1959 yılında apartmanın en üst katında yangın çıkmıştı. Kardeşlerden Hülya, gazocağını yakmak için ispirtoyu dökmüş ve kibriti çakmış. Alev ispirto şişesine de sirayet ederek patlama yapmış. Bir anda perdeler yanmış. Bu arada ispirto sıçramasıyla Hülya’nın kolu, Mete’nin kolu ve boynu yanmıştı.. Gazocağı, deposundaki gazyağını pompayla üstteki bölümden buhar halinde çıkararak yakılan, yemek pişirmede kullanılan bir araçtır. Gazyağı, çıktığı bölümün hemen altındaki küçük hazneye konulan ispirtonun aleviyle tutuşturulurdu.

                                                           Mangal ve Gazocağı

1970 li yılların sonlarında Apartman Mustafa Mıhçı isimli kişiye satılır. Kendisinin Hilton Otelinin valesi olduğu söylenmişti. Bugünkü durumu bilmiyorum. Binada yaşandığını da sanmıyorum.

Yeldeğirmeni’nde 100 yıllık tarihi apartmanlar bulunur. Bunlar, taşıyıcı sistemi taş-tuğla yığma olan kâgir yapılardır. Onların yanında bu bina yeni görünürdü. Dairelerin içine hiç girmemiştim. Lambaları hep bozuk olduğundan gece saklambaç oynarken saklandığım karanlık merdivenlerini bilirim. Diğer apartmanlardaki gibi mozaik basamaklardan yapılmıştı.

Altınöz Apartmanından sonra 4. Evde oturuyorduk. Çocukluğum ve delikanlılığım boyunca bu binayı sokağımızın hatta semtimizin tek modern apartmanı olarak görürdüm. Geçtiğimiz günlerde burada uzun yıllar yaşamış Gazanfer Çağlar laf arasında binanın aslında ahşap ev olduğunu söyleyince çok şaşırmıştım.

70 yıl önce ahşap bina bağdadi sıvayla kâgir gibi gösterilmiş. Günümüzde ise ahşap binalar önce kâgire çevriliyor, sonra kaplama yapılıp ahşap gibi gösteriliyor.. Neyse, kafamızı karıştırmayalım..

Bu apartman semtimizin ilginç binalarından biri olarak kabul edilmelidir.

ARİF ATILGAN OCAK 2018