Yeldeğirmeni

GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İLKOKULU

Arif Atılgan

Halid Ağa Caddesi’nden Altıyol’a doğru giderken sağ taraftaki düzlük Osmanlı döneminde ordunun piyade askerlerinin talim yaptığı alanmış. Talimhane adıyla anılan düzlük sonraki yıllarda uzun süre piknik alanı olarak  kullanılmıştır.

Bu alan daha sonra Halid Ağa Caddesi ve Misak-ı Milli Caddeleri arasında kalmıştır. Talimhanenin Karakolhane Caddesi’ne yakın olan sivri uçlu bölümü okul yeri olarak düşünülmüştü.

1925 yılında Mustafa Kemal’in emri ile Yeldeğirmeni’ne okul yapılmasına karar verilmiş ve aynı yıl inşaatına başlanmıştı. 1927 yılında inşaatın bitirilmesinden hemen sonra ise hiç beklenmeden okulda eğitim başlatılmıştı. 1928 yılında harf devrimi yapıldığı düşünülürse, Atatürk’ün okulları daha önceden hazırlattığı anlaşılmaktadır.

1927 yılında 35. İlkokul adıyla eğitime başlayan bu okul 1935 yılından itibaren Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu adını almıştır. 4750 m² lik bir arsaya 740 m² oturma alanı ile yapılan bina 1 zemin kat ve 2 normal kat olarak toplam 3 kat ve 2220 m² inşaat alanına sahiptir. Ön bahçedeki ağaçları o yıllardaki öğretmenler ve öğrencilerle birlikte dikmişler.

                                            Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu Ön Cephesi

Binada bodrum kat yoktur. Üst katlarda çıkma da yoktur. Kat yükseklikleri zeminde 3 MT, normal katlarda 4.80 MT, bazı bölümlerde 7.80 MT dir. 1979 yılında, mülkiyeti Özel İdarede olan binanın arka bahçesinin 1000 m² lik kısmına Sağlık Tesisi inşa edilmiştir.

Okul Maarif Vekaleti’nin tip projelerinden olup 8 ilimizde daha ugulanmıştır. Bu illerden sadece İzmir ve Adana’yı öğrenebildim. Diğer 5 tanesini öğrenebilmek için o yıllardaki okul inşaatlarının tek tek araştırılması gerekmektedir. Bunlar gibi tip projelerin mimarları belirlenememektedir.

Okulda görev almış olan ilk müdür Safiye Hanım başta olmak üzere bütün müdürler uzun süre görev yapmışlardır. Bu sebepten olsa gerek okul binası çok iyi korunmuştur. Kapılar, radyatörler dahil her şey yapıldığı ve takıldığı haliyle bugüne kadar gelebilmiştir. Okulda ilk zamanlardan kalan eşyalar da titizlikle saklanmaktadırlar. Bunlardan piyano ve beslenme malzemeleri ilk göze çarpanlardandır.

Okuldaki Tarihi Piyano Ve Beslenme Malzemeleri

Giriş kapısındaki altıgen şekiller ve altı köşeli yıldızlarla yapılan süslemeler ile merdiven korkuluklarındaki sekiz köşeli yıldızlarla yapılan süslemeleri açıklayan doyurucu bir bilgi bulduğumu söyleyemem. Özel anlamları olan bu şekillerin bilerek mi yoksa tesadüfen mi kullanıldıkları bilinmemektedir. Bu konuda, burada çalıştığı sanılan Yahudi Ustanın kendi desenleri olduğu şeklinde bir söylentiden başka bilgi yoktur.

                                                               Okulun Giriş Kapısı

2005 yılında araştırma yaparken görüştüğüm okul müdüründen edindiğim bir başka bilgiye göre ise birçok popüler isim bu okuldan mezun olmuştur. Bunlardan bazıları Barış Manço, Ajda Pekkan, Bülent Ersoy, Duygu Asena, İnci Asena, Tugay Toksöz, Ahmet Gülhan, Tuncay Özinal, Yelda Gürani’dir .

Bugün bile büyük olan Okulun arka bahçesi, buraya 1979 yılında inşa edilen Sağlık Tesisinden önce daha da büyüktü. Burası mahallenin gençleri tarafından top sahası gibi kullanılırdı. Burada top oynayan çocuklardan biri Fenerbahçe Minik Takımına gitmiş, bir yıl sonra Genç Takımında oynamış, bir yıl sonra da A Takımında oynamaya başlamıştı. O yıl Genç Takımda oynayan bazı arkadaşlarım beni de davet ediyorlardı. Benden yaşça küçük olan yukarıda bahsettiğim delikanlı A Takımında oynarken Genç Takımda oynamayı kendime yedirememiştim. Hâlbuki küçüklüğünde de çok iyi futbol oynayan Raşit ismindeki bu arkadaşımız o yıl Milli Takımda bile oynamaya başlamıştı. Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulundan mezun olan ünlülere Raşit Karasu’yu da eklemek isterim.  

Okul, güzel ön bahçesiyle birlikte açıldığı günkü eğitim verme işlevine hala devam etmekte ve bakımlı haliyle Yeldeğirmeni’ne renk vermektedir.

ARİF ATILGAN YELDEĞİRMENİ KİTABI