Kent Mektupları



TAKSİM GEZİSİ ETKİNLİĞİ

Arif Atılgan
Son yıllarda İstanbul için çeşitli plan, projelerin gündeme getirildiği görülmektedir. Bu plan, projeler toplumda yoğun olarak tartışılmaktadır. Yapılan tartışmaların ana aksı İstanbul’da genel bir soylulaştırma operasyonu yapıldığı şeklindedir. Taksim Planı da bu anlamda değerlendirilmekte, insanlar özellikle Gezi Parkı üzerine inşa edilmesi düşünülen eski kışla binasına, yeşil alanın yok edileceği endişesiyle, karşı çıkmaktadırlar.
Taksim Gezi Parkı projesinin gerçekleşmemesi için yoğun eylemler yapılmaktadır. Yıllardır kent mücadelesine ‘herkes’in katılabilmesini sağlamak gerektiğini iddia etmişimdir. ‘Herkes’ den kastım her görüş ve düşünceden insanların oluşturduğu halktır.

Etkinlikte Halk.

1 Haziran 2013 cumartesi günü etkinliklere katılmak için ben de eşimle birlikte ‘herkes’ten biri olarak yola çıktım. Daha trende ‘herkes’i gördüm. Haydarpaşa’dan motorla karşıya geçerken de ‘herkes’le birlikte idik. Tünel ile İstiklal Caddesine çıkarken de, İstiklal Caddesinde Taksime doğru yürürken de hep ‘herkes’in içersinde idik. Halk kentine sahip çıkıyordu. Kentinde doğru bulmadığı bir planın gerçekleşmesini istemiyordu. Bunun için tavrını koyuyordu.

Tarif ettiğim insan topluluğunun hiçbiri oradaki kamu mallarına zarar verecek yapıda kişiler değildi. Ama yinede provakotörler tarafından bu zararlar gerçekleştirilmişti. İşte kolluk kuvvetleri kamu malınıkorurken aslında oraya iyi niyetle gelen kişileri de diğerlerinden korumayıbaşarabilmeliydiler. Kolluk kuvvetleri sadece kamu malını değil kamuyu yani halkı da korumak durumundadırlar. Kolluk kuvvetlerinin bu anlamda da eğitim almalarında yarar var diye düşünüyorum.

Mitinglerin Yeni Seyyar Satıcıları: Biber Gazı İçin Maskeci Ve Limoncu.

Aslında 1940 yılında Taksim Kışlasının yıkılmasıyanlıştı. Ancak o yıllarda yıkılması ne kadar yanlışsa bugün yenisinin yapılması da o kadar yanlıştır. Ayrıca rekonstrüksiyon projesi için gereken verilerden sadece birkaç fotoğrafı bulunmaktadır. Somut belgeler olmaksızın fotoğraflardan yararlanılarak hazırlanacak rekonstrüksiyon projesinin de sağlıklı bir sonuç vereceğini düşünmüyorum doğrusu.

Taksim Meydanında insan boyu yüksekliğinden Gezi Parkı tarafına bakılırsa, oraya yapılacak bir binanın meydanı ne kadar basacağıve sıkışık göstereceği belli olacaktır.

Fransız mimar Henry Prost’un 1937 yılında yaptığı İstanbul’un ilk Nazım Planında Taksim Gezisinden Maçka’ya ve Maçka’dan da Dolmabahçe’ye kadar uzanan, yaklaşık 30 Hektar büyüklüğünde, yeşil bir kuşak düşünülmüştü. Bu yeşil kuşak içersinde bugün şu binalar bulunmaktadır: İnönü Stadı (1947),İstanbul Radyoevi (1949), Hilton Oteli (1955), Divan Oteli (1956), Muhsin Ertuğrul Sahnesi (1970), Harbiye Orduevi (1974), Vakıflar Oteli ( Sheraton-Ceylan İntercontinental) (1975), Atatürk Kitaplığı (1981), Cemal Reşit Rey Konser Salonu (1989), Hyatt Regency Oteli (1994), Lütfü Kırdar Uluslar Arası Kongre Merkezi (1996), Gökkafes (1998), Pastör Hastanesi yerine konut binaları (2006) ve Maçka Parkı içersindeki çeşitli yapılaşmalar. Aslında bu“küçük” detay da tartışılmalıdır sanırım. Benim ütopyam Prost’un planındaki yeşil kuşağın tekrar hayata geçirilmesidir.
                                                                      

1937 Yılındaki Prost’un Planındaki Yeşil Kuşak Ve Bu Yeşil Kuşağın Bugünkü Durumu.

Bu kadar olaydan sonra umarım Taksim Gezisine inşaat yapılmaz. Öte yandan yaşanan olaylar, Gezi Parkının insanlar tarafından tekrar fark edilmesini sağlamıştır. Kent parçalarına kullanılarak sahip çıkılır. Parkın etkinliğe kadar ki kötü kullanımı son bulmalı, halkımızın orayı daha çok benimsemesi sağlanmalıdır.
Gezi Parkı bu etkinlikte fonksiyonunu belli etmiştir. Taksim Gezisi, İstanbul’un Hyde Parkı olabilir. Serbest sanat etkinliklerinin gerçekleştirildiği, ‘herkes’in istediği konuları başkalarına duyurma olanağına sahip olduğu bir yeşil alan olarak düzenlenebilir.

Demokrasi, devamlı geliştirilmek durumunda olunan bir kavramdır.1992 yılında Rio De Jeneraio da yapılan, Birleşmiş Milletlerin Çevre ve Kalkınma Konferansındaki “Yeryüzü Zirvesi” toplantısında, kentler için “21. Yüzyılın Yerel Gündemi”oluşturulmuştur.’ Yerel Gündem 21’ adı verilen bu kavram, kalkınma ve çevre arasında denge kurulmasını hedefleyen ‘sürdürülebilir gelişme’ anlayışının yaşama geçirilmesine yönelik küresel bir eylem planıdır. Bu eylem planı ‘sürdürülebilir gelişme’ için halkın karar süreçlerine katılımını öngörmektedir. Yani seçenler seçtikleri kişilerin karar süreçlerine katılmak durumundadırlar. STK ları ortaklar olarak tanımlayan Yerel Gündem 21 kavramı, yerel yönetimleri halka en yakın yönetim kademesi olarak önemsemektedir. Yetkililer, kentlilerin kentleri ile ilgili karar süreçlerine katılmalarını sağlamak zorundadırlar. Ancak alınan kararlar evrensel bilim kurallarına uygun olmalıdırlar. Yani bilime aykırı veya yasa dışı bir karar, referandum yapılarak veya insanların duyarlı olduklarıiddiasıyla geçerli sayılamaz.

Ülkemizde, bu amaçları sağlayabilmek için belediyelerde Kent Konseyleri kurulmasıöngörülmüştür. 3/ 7/ 2005 tarihinde yayınlanan Belediyeler Kanununun 76. maddesi Kent Konseylerinin zorunluluğunu ortaya koymuş, 8/ 10/ 2006 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Kent Konseyleri Yönetmeliği ise konuyu tarif etmiştir. Yani 2006 yılından itibaren Kent Konseyleri ile katılımcıdemokrasinin sağlanması düşünülmüştür. Ancak yönetmeliğin yetersizliğinden dolayı, birkaç tanesi hariç Kent Konseyleri pratikte bu amacısağlayamamışlardır. Halkın kent mücadelesi eylemlerine bu taraftan da bakmakta yarar vardır.

Taksim Gezi Parkı eylemcilerinin küçük bazıeksikliklerini de belirtmeliyim. Etkinlikler, ‘herkes’ ama esas olarak yirmi birinci yüzyılın gençleri tarafından yapılmıştır. Zaman zaman eylemlerle ilgili sözcülük yapan kişi veya ekiplerin bu özellikleri taşımaları gerekirdi sanırım.

Bu arada etkinliğin sosyolojik irdelemeleri yapılırken benim 1968 kuşağımla bugünün gençlerinin karşılaştırıldığınıokuyorum. Bu çeşit karşılaştırmaların kesinlikle sağlıklı olmadığınısöylemeliyim. Bizim zamanımızda teksir makinelerinde basılan bildiriler ile insanlarla iletişim sağlanıyordu. Şimdi ise facebook, twitter vs .deki mesajlar ile sağlanıyor.

Taksim Gezisi etkinlikleri uzun süre çeşitli yönleriyle ele alınarak tartışılacak ve incelenecek değerdedir.

ARİF ATILGAN  HAZİRAN 2013