22 Eylül 2013 Pazar

BÜYÜK KULÜP (CERCLE D'ORİENT) SAHİLİ


Mimarlara Mektuplarım



BÜYÜK KULÜP (CERCLE D'ORİENT) SAHİLİ

Arif Atılgan

1882 yılında İngiliz Elçisi Sir Alfred Sandison’un çalışmaları ile “Cercle a’Pera” adıyla kurulan bu kulübün ilk başkanı Baron de Hirschfeld olmuş, 1884 yılında ise kulüp, “Cercle d’Orient” adını almıştır. Cercle d’Orient, “doğu kulübü”, “doğu dairesi” gibi çeşitli anlamlara gelebilmektedir. Bir müddet toplantılarını çeşitli sefarethanelerde yapan yönetim kurulu, aynı yıl Abraham Paşa tarafından Beyoğlu’nda mimar Alexandre Vallaury’ye yaptırılan binaya geçmiştir. Bu bina İstiklal Caddesi’ndeki Emek Sineması’nı da içine alan Serkldoryan (Cercle d’Orient) binasıdır. Kulüp, ileriki yıllarda Anadolu yakasında Çiftehavuzlar sahiline taşınmış ve adını da Büyük Kulüp olarak Türkçeleştirmiştir.

2002 yılında Büyük Kulüp Derneği, deniz tarafındaki sahiline bir marina yapma girişimi başlatmıştır. Kulübün İstanbul Valiliği’ne verdiği 15.08.2002 tarihli dilekçede “...deniz tarafına Kulübümüz üyeleri ve misafirleri için marina yapmayı planlamaktayız” denilmekte ve bu dilekçenin, takdim edilen mevzi imar planının onanması için, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’na intikali istenmektedir.

Aynı dilekçe, altına zamanın valisi tarafından elle yazılan şu notla İstanbul Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü’ne havale edilmiştir: “Bayındırlık ve İskan Md.ne, İstanbul Turizmi için bu çok olumlu projenin süratle uygulanabilmesi için Valiliğe düşen görevler hk. Gereğini önemle rica. 16/8/2002”

İstanbul Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü’nün 11 Eylül 2002 tarihinde Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’na yazdığı yazıda ise durum açıklanmış ve “konunun 3621/3830 sayılı Kıyı Kanunu uyarınca değerlendirilmesi” hatırlatılmıştır.

Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın 12.8.2004 tarihinde onadığı, ancak ilgili Koruma Kurulu’nun 1/5000 planı olmadan bakmadığı bu plan 2005 yılında Mimarlar Odamız tarafından açılan dava sonunda yürütmeyi durdurma kararı ile iptal edilmiştir.

Bu arada adı geçen dernek, sahile kaçak olarak, yetkili yetkisiz herkesin gözü önünde, ortalığı toza, dumana katarak bir ada inşa etmiştir. Resmî yazışmalarda 1800 m2 alana sahip, kıyıdan 8-10 metre açıkta bulunan ve “Güneşlenme Terası” adıyla anılmakta olan bu adacık, Temmuz 2006’dan bu yana Büyük Kulüp üyelerinin güneşlenmelerine hizmet etmektedir.

Ağustos ayı başlarında önce Kadıköy Belediyesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) ve sonra İBB Kadıköy Belediyesi’ne, böyle bir kaçak adacığı tespit ettiklerini ancak yıkmak için bünyelerinde gerekli araç gereçlerinin bulunmadığını, mümkünse diğerinin burayı yıkması için yazışmalarda bulunmaktadırlar.

Bu arada, bu kaçak oluşumdan cesaret alan Moda Deniz Kulübü de 8 Ağustos 2006 tarihinde İstanbul Valiliği Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü’ne başvurarak Büyük Kulüp önünde yapılmış olan “lido” yu (bu tip adacıkların adı lido olsa gerek) örnek göstermiş ve Moda Burnunda yıllardır kullandıkları seyyar lidonun yanına bir de sabit lido yapma izni istemişlerdir.

İstanbul Valiliği, bu yazı üzerine Kadıköy Kaymakamlığı’na bir yazı yazarak adı geçen Büyük Kulüp’e ait lidonun incelenmesini ve gereğinin yapılmasını istemiştir.

Ancak 21.12.2006 tarihinde İstanbul Defterdarlığı ile Büyük Kulüp arasında yapılan ön izin sözleşmesi olayın seyrini değiştirmiştir.

Bu “Kullanma İzni Ön İzin Sözleşmesi”ne göre, 30.500,00 YTL bedelle bir yıllığına Büyük Kulüp’e ön izin verilmiş, bu süre içersinde bu sahile inşa edilecek olan (demek şu andaki adacığı inşa edilmemiş sayıyorlar) 700 m2’lik iskele alanına ait 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlarla uygulama projesinin onaylatılması istenmiştir.

Bu amaçla Büyük Kulüp, çalışmalarına devam etmiş, 2.2.2007 tarihinde İstanbul Bayındırlık ve İskân Müdürlüğü’nün, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’na konuyla ilgili bir yazı yazması sağlanmıştır.

Bu serüven şimdilik Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın Kadıköy Belediyesi’ne görüş sorması ve Kadıköy Belediyesi’nin, sadece daha önce yıkmak için çaba gösterdiği güneşlenme terasına olumlu baktığını belirten cevap yazısı ile son bulmuştur.

Ancak...
Büyük Kulüp, halkın malı olan dolgu alan önüne denize kaçak bir ada inşa etmiş, dolayısıyla Kadıköy’ün haritasını değiştirmiştir.

Ayrıca Moda Deniz Kulübü’nün girişimlerine bakılırsa bu durum örnek alınacak ve etkin olan her kurum veya kişi kendine bir adacık oluşturabilecektir. Bu durumda kamu hakkı, yasa, yönetmelik vs. gibi tüm kavramlar zedelenmektedir.

Büyük Kulüp yönetici ve üyelerinin tüm halkımız tarafından tanınan ve insanlara örnek olması gereken kişiler oldukları da bilinmektedir.

Bu derneğin tüzüğünün amaç maddesinde, Türk kültür ve sanatının gelişmesine yardımcı olmak için çalışmalar yapılmasından bahsedilmektedir. Herkes tarafından bilinir ki en önemli kültür, başkalarının hakkına saygı göstermektir.

Büyük Kulüp üyeleri oradan geçen halkın yerine kendilerini koyarak empati yapmalı ve kamu vicdanının nasıl sızladığını hissetmelidirler.

Biz Mimarlar Odası olarak, konuya müdahil olacağımız zamanı bekleyerek, şimdilik gelişmeleri takip etmekteyiz.

ARİF ATILGAN Mayıs 2007 Mimarlara Mektup

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder