30 Nisan 2015 Perşembe

Haydarpaşa



PASAPORT DAİRESİ
Arif Atılgan

16. Yüzyılda Osmanlının kendi yararına olacağı düşüncesi ile Avrupa Devletlerine kapitülasyon adı verilen bazı haklar tanıması herkesçe bilinmektedir. Bu Devletler 19. yüzyılın sonlarında, özellikle 1853 yılındaki Kırım Savaşından sonra kendilerine aşırı borçlanan ama bu borcu azaltmak yerine devamlı çoğaltan Osmanlı İmparatorluğu sınırları içersinde, kısaca Düyun-u Umumiye adıyla tanınan bir nevi borç denetleme kurumu kurmuşlardır. Kendilerine Düvel-i Muazzama denilen bu devletler yine o yıllarda kendileri için İstanbul ve İzmir gibi liman şehirlerinde Pasaport Daireleri de kurmuşlardı. Pasaport Dairelerinde kendi sömürgelerine Osmanlı Tebaalı insanları gönderme işlemlerini yapıyorlardı. İzmir’deki Pasaport Semti de adını oradaki bu kurumdan almakta idi. Bu dairelerin limanlarda kurulmasının sebebi ise yurt dışına çıkış noktalarının daha çok oralarının olmasıydı.

                                                   Eski Pasaport Dairesi (Askeri Karakol)

Haydarpaşa Limanındaki Pasaport Dairesini İngiliz, Fransız ve İtalyanlar kullanmışlardır. Yunanlılar da bunların arasına girmek istemişse de diğerleri Yunanlıları aralarına kabul etmemişlerdir. Pasaport Dairesi anlayışı, pratikte olmasa bile hukuken 1923 yılındaki Lozan Anlaşmasına kadar kâğıt üzerinde varlığını korumuştur.

Cumhuriyetten sonra İşgal Kuvvetlerinin İstanbul’u terk etmesinden sonra bu bina Sahil Sıhhi Kontrol Teşkilatı olarak kullanılmıştır.

                                                  Pasaport Dairesinin Bugünkü Durumu

Bazı araştırmacılar ise bu binanın Askeri Karakol olarak kullanıldığını ifade etmektedirler.
Ancak zaten diğer araştırmacılar, kısa bir süre Pasaport Dairesi olarak kullanılan Binanın daha sonra çeşitli amaçlar için kullanıldığını da söylemektedirler.

Bu konuda kitabını kaynak gösterdiğim Sayın Müfid Ekdal ile 2011 yılının mayıs ayında son bir telefon görüşmesi yapmıştım. Kendisi, tarihçi Cemal Kutay’la da görüştüğünü ve onun da bu bilgileri doğruladığını bana ifade etmişti.
ARİFATILGAN HAYDARPAŞA KİTABI





                                                  

















                                 






26 Nisan 2015 Pazar

Haydarpaşa



SİLOLAR
Arif Atılgan

Haydarpaşa’da 1872 yılında İlk İstasyon Binasının faaliyete geçmesiyle birlikte doğal olarak insanlar rıhtımı liman gibi kullanmaya başlamışlar. Daha sonraki yıllarda bu ihtiyaç somut bir şekilde kendini belli ettiğinde 23 Mart 1899 tarihinde rıhtıma bir liman yapılmasına resmen karar verilir. Bu kararın ardından 1899 yılında önce Dalgakıran inşa edilir. 1902 yılında temeli atılan Liman 14 Nisan 1903 tarihinde resmen açılır ve faaliyete başlatılır.     
        
Limanla birlikte alanda inşa edilen bazı Liman Binalarının en başında Silo gelmektedir.
Buradaki eski fotoğraflara bakılırsa Elektrik Santralı Binasının arkasında ama uzağında bir Silo görünmektedir. İlk Silo olan bu bina bugün Limandaki dört Silodan en küçük olanıdır.

                    1900 lü Yıllarda Limanda Sadece Bugünkü En Küçük Silo Bulunmaktadır

Ondan sonra yine kendisine benzeyen dikdörtgen şeklinde bir Silo bu sefer Elektrik Santralinin hemen yanına inşa edilmiştir. Bu iki yapının, 1900 lü yılların başlarında Limanla birlikte inşa edildikleri bilinmektedir. Daha sonraki yıllarda iki Silonun ortasına silindirik şekilde depoları olan yeni tipteki Silo inşa edilmiştir. 1960 lı yıllarda ise son olarak en sondaki ve yine silindirik şekilde depoları olan en büyük Silo inşa edilmiştir. Silolar cephelerinde yazılmış olan ‘T.M.O. Ofis Çiftçinin Kara Gün Dostudur’ cümlesiyle amaçlarını özetlemektedirler. Bu yazıları Yeldeğirmen'li ressam-tabelacı Ergun Kesen yazmıştı. Genellikle bu depolara doldurulan tahıllar alttan geniş ağızlı hortumlar ile gemilere veya kamyonlara yüklenerek gereken yerlere naklediliyorlardı.


Bugün Haydarpaşa Limanında Dört Adet Silo Bulunmaktadır. Ortadaki En Küçük Olanı İlk Silodur.

Dört Silo Binasının da tarihi değeri bulunmaktadır. Zira bu yapılar Haydarpaşa Limanının oluşumundan bugüne kadarki tarihinde yer almaktadırlar.
ARİF ATILGAN HAYDARPAŞA KİTABI










Haydarpaşa



VAPUR İSKELESİ YANINDAKİ BÜFE
Arif Atılgan

Ne zaman inşa edildiği hala belirlenememiş bir binadır. Yığma taştan yapıldığı belli olan bu binanın, İskele yapıldıktan sonra inşa edilmiş olabileceğini düşünüyorum. Üzerindeki TCDD harflerinden TCDD ye ait olduğu belli olmaktadır. Ancak ölçü olarak İskele Binası ile daha çok benzeşmektedir.

                                                             İskelenin Yanındaki Büfe

Bu binayı kitaba almamın sebebi eski olduğuna dikkat çekmek, en azından son 50 yıl içinde yapılmadığını vurgulamak içindir.
ARİF ATILGAN HAYDARPAŞA KİTABI








21 Nisan 2015 Salı

Haydarpaşa



GAR LOKANTASI
Arif Atılgan

Haydarpaşa Garında bulunan Restoran ilk günlerden itibaren gerek yolculara gerekse yolcu olmayan kentlilere hizmet etmiştir. Özellikle Garın işletmeye açıldığı ilk yıllarda yeni başkent Ankara ile eski başkent İstanbul arasında önemli devlet insanlarının yolculukları olmaya başlamıştı. İki önemli kent arasındaki bu yolculuklar o yıllarda en yeni ve tercih edilen ulaşım aracı olan trenlerle yapılmakta idi. Dolayısıyla çoğunluğu diplomat olan insanlar Haydarpaşa Garından geçiyorlardı. O yıllarda bütün Garlarda olduğu gibi burada da Gar Lokantası yoğun olarak bu insanlar tarafından kullanılmakta idi. Doğal olarak bu tip insanların tercih ettiği Restoran da o yıllardaki İstanbul’un en önde gelen ve en kaliteli yemek yenilen mekânlarından biri olmuştu. Yazılanlardan öğrendiğimiz kadarıyla o yıllarda Restorana içeriden girilen koridorun bir tarafındaki bekleme salonu kadınlara ait salon olarak kullanılmakta imiş.

Gar Lokantası, daha sonraki yıllarda yolcularla birlikte İstanbul’un tüccarlarının da tercih ettiği bir mekân haline gelmişti. Daha çok Anadolu yakasında yaşayan ama Avrupa yakasında ticaret yapan bu kişiler akşam evlerine dönüşlerinde burada buluşup güzel mezelerinin yanında bir iki kadeh içki içmekte ve sonrasında yollarına devam etmekte idiler. Bu insanların bazıları trenle bazıları ise Haydarpaşa yakınlarına park ettikleri arabalarıyla evlerine gitmekteydiler. Trenle gidenlerin tren saatlerinin kendilerine garsonlar tarafından sık sık hatırlatılması da bu mekânın kendine özel olaylarındandı. Gerçi hatırlatılmasına rağmen trenini kaçıranlar daima çoğunluktu ama yine de her akşam bu olaylar tekrarlanmakta idi.

                                                                         Restoran

Ben bu restoranı 1970 li hatta 1980 li yıllarda zaman zaman kullanmıştım. Aslında Gar Lokantasını kullanmak alışkanlığım 1970 li yılların başında Topçu Yedek Subay Okulunda bulunduğum Polatlı’da hafta sonları gittiğim Polatlı Gar Lokantası dolayısıyladır. Oradaki lokantayı o kadar sevmiştim ki, önceleri askerlik zamanımda izin dönüşlerinde tren beklerken, askerlikten sonra ise bazı yolculuklara çıkmadan önce arkadaşlarla veda anlamında Haydarpaşa’daki restoranı da kullanmaya başlamıştım. Özel olarak geldiğim zamanlar çok azdır.

Ancak o yıllardaki Gar Lokantası ve çevresi ile ilgili tespitlerimi paylaşmak isterim doğrusu. Meyhaneler Çarşısı olan yerlerde bir adet vardır. Meyhanenin garsonu veya sahibi genellikle kendi mekânlarında içki içmezler. Orada çalışırken komşu meyhanelerden birine kurdukları tezgâhlarına arada bir giderek bir lokma ve bir yudum alırlar ve yine hemen işlerine devam etmek üzere kendi dükkânlarına dönerler. Haydarpaşa’daki bu restoranın civarında bu anlamda başka komşusu yoktur. Burada sadece büfeler vardır. Bir de lokantanın yan tarafında, gündüz Garda hamallık yapan gece de orada sabahlayan bazı evsiz kişilere ait olan çilingir sofrası bulunmaktadır.

Haydarpaşa Garı’nı bu özelliklerinden dolayı da çok sevmişimdir. Yolcusuyla, yolcu olmayanıyla, evsiziyle, çalışanıyla o kadar doğal ve samimi bir yaşam düzeni kurulmuştu ki orada. Kimseyi rahatsız etmeyen aksine herkese saygılı olmayı benimseyen bir anlayışla hareket ediyordu herkes. Ve Gar onların hepsini bağrında tutuyordu fedakârca.     
ARİF ATILGAN HAYDARPAŞA KİTABI













MİMARLARA MEKTUPLARIM KİTABI



MİMARLARA MEKTUPLARIM ÖN VE ARKA KAPAK

MİMARLARA MEKTUPLARIM (ÖNSÖZ)

1-AYRILIK ÇEŞMESİ SOKAĞININ YIKIMI
2-SALI PAZARI (KUŞDİLİ ÇAYIRI)

3-BÜYÜK KULÜP

4-KADIKÖY PTT BİNASI (ESKİ İTALYAN ERKEK OKULU)

5-KORUMA KURULLARI

6-DÖNÜŞEN BEYKOZ

7-KENT KONSEYLERİ

8- KADIKÖY TARİHİ ÇARŞISI

9-SUHULETTEN TÜP GEÇİDE İSTANBUL BOĞAZI

10-MÜHÜRDAR OTELİ

11-KALAMIŞ OTELİ

12-GÖZTEPE METEOROLOJİ ALANI

13-OTOSAN ARAZİSİ

14-KÜLTÜR MERKEZLERİ

15-HÜGNEN’İN EVİ

16-SUADİYE OTELİ
17-SÜREYYA PAŞA SİNEMASI
18-ADALAR VE KAYIP VORDONİSİ ADASI
19-ALTUNİZADE BURHANİYE MAHALLESİ

20-RAGIP SARICA PAŞA KÖŞKÜ VE KORUSU

21-KEMAL ATATÜRK ORTAOKULU ( SAİNT EUPHEMİE FRANSIZ KIZ ORTAOKULU)
22-HAYDARPAŞA’DA NELER OLUYOR?

23-EKONOMİK KRİZ

24-SEDEF ADASI

25-HAYDARPAŞA GAR’INDAN ANIMSAMALAR

26-OLACAK ŞEY DEĞİL

27-KREPEN’DEN NEVİZADE’YE

28-VALİDEBAĞ KORUSU VE ADİLE SULTAN KASRI

29-TURAN EMEKSİZ VAPURU

30-AYRILIK ÇEŞMESİ

31-MODA DENİZ KULÜBÜ

32-FENERBAHÇE DDY KAMPI

33-17 AĞUSTOS 1999 DEPREMİ’NİN ONUNCU YILI
34-SELİMİYE KIŞLASI

35-İNGİLİZ MEZARLIĞI

36-DALGAKIRAN ( MENDİREK )

37-YELDEĞİRMENİ ( ÖZEN ) SİNEMASI

38-DERELER VE DERELERDEN BİR BÖLÜM
39-KADIKÖY’DE PLAJLAR VE YAZLIK SİNEMALAR
40-BÜYÜKADA’DA LİDO OTELİ
41-YELDEĞİRMENİ

42-KADIKÖY’ÜN KIŞLIK SİNEMALARI

43-FENERBAHÇE PLAJI

44-KADIKÖY’ÜN MEYHANELERİ

45-ADALARDA NELER OLUYOR?

46-KADIKÖY’ÜN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI

47-HASANPAŞA GAZHANESİ

48-ANADOLU YAKASI’NIN İÇME SULARI

49- ÜMRANİYE, ATAŞEHİR, ÇEKMEKÖY, SANCAKTEPE’NİN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI
50- ŞEHZADE ZİYAEDDİN EFENDİ KÖŞKÜ
51-ÜSKÜDAR, BEYKOZ’UN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI
52-ADALARIN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI

53-YELDEĞİRMENLİLER
54-FİKİRTEPE

55-MODA’DA KÜÇÜK BAHÇE
56-VAN SEYAHATİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
57-YALOVA

58-VALİDE-İ ATİK KÜLLİYESİ

59-KARACAAHMET MEZARLIĞI

60-KAVAK SARAYI









 YELDEĞİRMENİ KİTABI



YELDEĞİRMENİ ÖN ARKA KAPAK
ÖNSÖZ (Eski)
1-GİRİŞ
2-YELDEĞİRMENİ’NİN OLUŞUMU
3-HAYDARPAŞA ÇAYIRI
4-AYRILIK ÇEŞMESİ
5-AYRILIK ÇEŞMESİ MEZARLIĞI
6-LÂDİKLİ AHMET AĞA ÇEŞMESİ
7-HALİD AĞA ÇEŞMESİ
8-RASİM PAŞA CAMİSİ
9- KADIKÖY’ÜN İLK PTT BİNASI

10-AZİZİYE HAMAMI

11-SAINT EUPHEMIE FRANSIZ KIZ ORTAOKULU (KEMAL ATATÜRK ORTAOKULU)
http://atilganblog.blogspot.com.tr/2013/11/saint-euphemie-fransiz-kiz-ortaokulu.html

12- saınt Euphemie Fransız Kız ORTAOKULU yanındaki kilise. (EglisİA N.D. du Rosaire)
13- HEMDAT İSRAEL SİNAGOGU
14- HAYDARPAŞA YAHUDİ CEMAATİ OKULU (ECOLE COMMUNALE İSRAELİTE DE HAİDAR –PACHA)
15- CERCLE İSRAELİTE (İÇTİMAİ YARDIM KULÜBÜ)

16-AYRILIK ÇEŞMESİ SOKAĞI
17-RUM ORTDOKS KİLİSESİ
18-SAİNT LOUİS İLKOKULU
19-OSMANGAZİ İLKOKULU (ALMAN OKULU)
20- OSMANGAZİ İLKOKULU (ALMAN OKULU) YANINDAKİ BİNA
21-YELDEĞİRMENİ SİNEMASI (ÖZEN SİNEMASI)

22-GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İLKOKULU
23-KAYIŞDAĞI ÇEŞMESİ
24-TRAMVAY YOLU
25-ANKARA HAN
26-KIR KAHVESİ SOKAĞI
28-YAZANSOY AİLESİNİN EVİ
29-YELDEĞİRMENİ’NDE APARTMANLAR
30-YELDEĞİRMENİ TARİHİNDE ECZANELER
31-YELDEĞİRMENİ’NİN DOKTORLARI
32-YELDEĞİRMENİ ESNAFLARI
33-SALI PAZARI
34-İSKELE SOKAĞININ RIHTIMINDAKİ AHŞAP EV

35-TAŞLIBAYIR SOKAĞININ ALTINDAKİ KÂGİR EV

36-ASKERLİK ŞUBESİ

37-İNZİBAT KARAKOLU


47-SONUÇ

48-KAYNAKLAR















MİMARLARA MEKTUPLARIM
                                      
                                    
                                    
                                                   

ÖNSÖZ

Daha önceki yıllarda da bazı yayınlara mimarlık-dekorasyon, inşaat sektörü ve kent ile ilgili konularda yazılar yazmıştım. Ancak ilk defa, 5 yıla yakın bir süre, her sayıya düzenli olarak Mimarlara Mektup’a yazıyorum.

Yazılarımda okuyanın konuyu rahat anlayabilmesi ve istekle okuyabilmesi için anlaşılır bir ifade kullanmaya gayret ederim.

Ayrıca en duygusuz konulara bile duygu katmaya çalışırım. Zira bana göre içersinde duygu olmayan yazılarla sadece ödev, rapor vs yazılabilir. Benim yazılarımın ise bu çeşitlerden olmadığını ifade etmek isterim.

Dolayısıyla okurun okumasını sağlamak için küçük bir hileye başvurarak, yazı yazarken kendimi okurun yerine koymayı tercih ederim.

Mimarlara Mektup’ta, genellikle kentlerin geçmişini ve bugününü anlatmaya çalıştım. Bundan amacım, gerek günümüzde yaşayan gerekse gelecekte yaşayacak olan insanların buralarda daha önceleri de çeşitli yaşanmışlıklar olduğunu bilebilmelerini sağlayabilmektir.

Her yazının altında yayınlandığı tarih ve o sayıdaki fotoğrafları bulunmaktadır. Okurların konuları bu duruma göre değerlendirmeleri yararlı olur kanısındayım.

Son Söz:

Mimarlara Mektup amacını rahat ve samimi bir şekilde anlatan bir isim.

Mimarlara Mektup’ta Mimarlara Mektuplar yazabilmiş olmak benim için en büyük onur olmuştur.



 Ön Ve Arka Kapak Mimarlara Mektuplarım 





                     







                                                   Mimarlara Mektuplarım
                                                             Arif Atılgan

















































                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       


                           TMMOB MİMARLAR ODASI İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ
                                  ANADOLU 1. BÜYÜKKENT BÖLGE TEMSİLCİLİĞİ
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      



























































TMMOB MİMARLAR ODASI İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ
ANADOLU 1. BÜYÜKKENT BÖLGE TEMSİLCİLİĞİ
Mimarlara Mektuplarım - Arif Atılgan
ISBN 978-605-01-
Birinci Baskı: 1000 Adet, Kasım 2011
Yayımlayan: © TMMOB Mimarlar Odasi İstanbul Büyükkent Şubesi
Anadolu 1. Büyükkent Bölge Temsilciliği
İletişim: TMMOB Mimarlar Odasi İstanbul Büyükkent Şubesi Anadolu 1. Büyükkent Bölge
Temsilciliği, Rıhtım Cad. İskele Sok. No: 27 Kadıköy 34716 İstanbul
Tel: (0216) 348 14 05 - 349 25 49-50 Fax: (0216) 349 25 48
e-posta: mimaristanadolu@ttnet.net.tr - kadikoy@mimarist.org
Kaynak gösterilerek yapılacak kısa alıntılar dışında yayımcının ve yazarın yazılı izni olmadan
hiçbir yolla çoğaltılamaz.
Grafik Uygulama: Seçkin Özge Biber
Yapım: Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi
Karaköy Kemankeş Cad. No: 31 Beyoğlu 34425 İstanbul
Tel: (0212) 244 86 87 Fax: (0212) 244 86 88
Baskı: Mü-Ka Matbaacılık Reklamcılık Yayıncılık San. ve Tic. Ltd. Şti.
İkitelli Organize Sanayi Bölgesi ESKOOP San. Sit. C-7 Blok No: 410 Başakşehir İstanbul
Tel: (0212) 549 68 24
                                                           
                                                              Mimarlara Mektuplarım
                                                                    
                                                                     Arif Atılgan



















































          
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               


                            TMMOB MİMARLAR ODASI İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ
                                    ANADOLU 1. BÜYÜKKENT BÖLGE TEMSİLCİLİĞİ























Çalışmalarıma her zaman içtenlikle yaklaşmış olan TMMOB Mimarlar Odası
İstanbul Büyükkent Şubesi Anadolu 1. Büyükkent Bölge Temsilciliği’ne teşekkür
ederim.
































İÇİNDEKİLER
Önsöz........................................................................................................................... 7
Ayrılık Çeşmesi Sokağı Yıkımı...................................................................................... 9
Salı Pazarı (Kuşdili Çayırı)........................................................................................... 12
Büyük Kulüp (Cercle D’orient) Sahili ......................................................................... 15
Kadıköy Ptt Binası (Eski İtalyan Erkek Okulu) ........................................................... 18
Koruma Kurulları ........................................................................................................ 21
Dönüşen Beykoz ....................................................................................................... 23
Kent Konseyleri ......................................................................................................... 26
Tarihî Kadıköy Çarşısı ................................................................................................ 29
Suhulet’ten Tüp Geçit’e İstanbul Boğazı ................................................................... 32
Mühürdar Oteli .......................................................................................................... 36
Kalamış Oteli ............................................................................................................. 39
Göztepe Meteoroloji Alanı ......................................................................................... 41
Otosan Arazisi ........................................................................................................... 43
Kültür Merkezleri ....................................................................................................... 46
Hügnen’in Evi ............................................................................................................ 49
Suadiye Oteli ............................................................................................................. 52
Süreyya Paşa Sineması ............................................................................................. 54
Adalar ........................................................................................................................ 57
Altunizade Burhaniye Mahallesi ................................................................................ 60
Ragıp Sarıca Paşa Köşkü Ve Korusu ........................................................................ 62
Kemal Atatürk Ortaokulu (Saint Euphemie Fransız Kız Ortaokulu) ............................ 64
Haydarpaşa’da Neler Oluyor? ................................................................................... 66
Ekonomik Kriz ........................................................................................................... 69
Sedef Adası ............................................................................................................... 72
Haydarpaşa Garı’ndan Anımsamalar ........................................................................ 74
Olacak Şey Değil ....................................................................................................... 77
Krepen’den Nevizade’ye ........................................................................................... 79
Validebağ Korusu Ve Adile Sultan Kasrı .................................................................... 82
Turan Emeksiz Vapuru .............................................................................................. 84
Ayrılık Çeşmesi .......................................................................................................... 87
Moda Deniz Kulübü ................................................................................................... 91
Fenerbahçe TCDD Kampı ......................................................................................... 94
17 Ağustos 1999 Depreminin Onuncu Yılı ................................................................ 97
Selimiye Kışlası .......................................................................................................... 99
İngiliz Mezarlığı ........................................................................................................ 101
Dalgakıran (Mendirek) ............................................................................................. 104
Yeldeğirmeni (Özen) Sineması ................................................................................ 107
Dereler ve Derelerden Bir Bölüm ............................................................................. 109
Kadıköy’de Plajlar ve Yazlık Sinemalar ................................................................... 113
Büyükada’da Lido Oteli ........................................................................................... 116
Yeldeğirmeni ........................................................................................................... 118
Kadıköy’ün Kışlık Sinemaları ................................................................................... 121
Fenerbahçe Plajı ...................................................................................................... 123
Kadıköy’ün Meyhaneleri .......................................................................................... 126
Adalar’da Neler Oluyor? .......................................................................................... 128
Kadıköy’ün Dünü, Bugünü ve Yarını ....................................................................... 131
Hasanpaşa Gazhanesi ............................................................................................ 133
Anadolu Yakası’nın İçme Suları ............................................................................... 136
Ümraniye, Ataşehir, Çekmeköy, Sancaktepe’nin Dünü, Bugünü ve Yarını ............. 139
Şehzade Ziyaeddin Efendi Köşkü ........................................................................... 142
Üsküdar, Beykoz’un Dünü Bugünü ve Yarını .......................................................... 144
Adaların Dünü Bugünü ve Yarını.............................................................................. 147
Yeldeğirmenliler ....................................................................................................... 150
Fikirtepe .................................................................................................................. 153
Moda’da Küçük Bahçe ............................................................................................ 156
Van Seyahatinin Düşündürdükleri ........................................................................... 161
Yalova ..................................................................................................................... 193
Valide-i Atik Külliyesi ............................................................................................... 164
Karacaahmet Mezarlığı ............................................................................................ 167

Kavak Sarayı ........................................................................................................... 170