YILBAŞI

Arif Atılgan

Paganizm zamanında dişiliğin göstergesi olan tanrıça Kibele, Attis’e âşıktır. Onunla dans ederler.  Kibele’nin muhteşem dansına uymaya çalışan Attis kendinden geçer ve farkında olmadan elindeki altın orakla erkeklik uzvunu keser. Kibele, yere saçılan kanın içersinde acı içinde çığlıklar atan Attis’i çam ağacına dönüştürür. Acıları son bulan Attis ağaç olarak sonsuzluğa kavuşur.

Yaz kış aynı kalan, iğne yapraklarını dökmeyen çam ağacı sonsuzluğu ifade eder. Kutsal ağaç kabul edilir. Bu olay yılın en kısa gününe denk gelen 21 Aralıkta olmuştur. Her yıl bu günlerde çam ağaçları süslenir, altına hediyeler konur.

Bizans Kralı Konstantin, Hıristiyanlığın kabul edilmesinden sonra Pagan geleneklerini devam ettirmiş.

Şamanizm zamanında Türklerde de benzer gelenekler varmış. Hayat Ağacı kabul ettikleri Ak Çam ağacının dünyanın göbeğinde olduğunu ve gökteki Tanrı Ülgen’e kadar uzandığına inanırlarmış. Onlar, 21 Aralıkta gece ile gündüzün savaştığını kabul etmişler. Galip gelen, 22 Aralıktan itibaren uzamaya başlayan gündüzdür.

Ülgen, gündüzü galip getirdiği için Ona dua edip Ak Çam ağacının altına hediyeler koyarlar, duaları ulaşsın diye de dallarına süsler takarlar.

Türkler Müslümanlığı kabul ettikten sonra bazı guruplarının dışındakiler bu geleneklerini devam ettirmemişler.

Yukarıdaki ritüellerden dolayı insanlar, sünnette kesilen parçayı çam dibine gömdüklerinde, çam ağacının altında birlikte bir şeyler yediklerinde ömürlerinin uzadığına inanırlarmış.

Bu gelenek Anadolu’dan Avrupa’ya yayılır.. 4. Yüzyılda Antalya’nın Demre kasabasındaki Aziz Nikola, Noel Baba olarak kabul edilir.

Bizim topraklarımızdan çıkan efsane yine bizim topraklarımızda sonuçlanmıştır. Yurdumuzun kıymetini bilelim.

İnançlı, inançsız herkese güzel bir yeni yıl dilerim.

ARİF ATILGAN ARALIK 2016