GEÇMİŞİNDEN
KOPARILAN KADIKÖY
Arif Atılgan
İstanbul
ticarileşmektedir. Bu durumdan bazı belediyeler bilerek veya bilmeyerek tuzağa
düşerek etkilenmektedir. Onlar kendilerini diğerlerinden daha modern kabul ederek
ticariliğin eğlence fonksiyonuna ev sahipliği yapmaktadırlar.
2005 yılında yapılan
Kadıköy Tarihi Çarşı Canlandırma Projesiyle Çarşı yok edildi. Buna karşın
Altıyol’a ve Moda’ya kadar her taraf yeme–içmeci çarşısı haline sokuldu.
Ardından Yeldeğirmeni ve Koşuyolu mahalleleri.. Fenerbahçe, Bağdat Caddesi,
Minibüs Yolu aksları.. Ticarileşen Kozyatağı.. İlçenin tamamı giderek
yeme-içmeci ve eğlence fonksiyonuna dönüşmekte. Hâlbuki Kadıköy mahalleleriyle
anılarda yer alır.
Bahariye Caddesi,
üzerindeki sinemalar dolayısıyla kültür caddesi gibiydi. Plajları anlatmaya zaman
yetmez.
1970’li yıllarda
Kadıköy’de eğlence yeri olarak sadece 2 diskotek vardı. Biri Feneryolu’nda Top
Pop, diğeri Caddebostan’da Budak Kulüp.. Gençler giderdi.. Meyhaneler de vardı
ama oralar eğlenmek için değil sohbet etmek için kullanılırdı.
İnsanlar eğlenmeye
Avrupa Yakasına geçerdi. Şimdi bütün İstanbul eğlenmeye Kadıköy’e geliyor. Burada
yaşayanların eğlence fonksiyonundan rahatsızlıkları her yerde yazılır-konuşulur
oldu. Bu durum devam ettikçe Kadıköylünün Kadıköy’ü terk etmesi üzüntüyle izlenecektir..
Yakın gelecekte
sadece eğlence yerleri ile oralarda çalışanların ikamet ettiği binalar
bulunacak gibi görünüyor.
Yaşantısı böyle.. Tarihi
eserlerinin durumu nedir?.
Gözümüz gibi
koruduğumuz Suriçi Bölgesi yani Fatih ilçesi Bizans’ın kurulduğu alandır.
Kadıköy’ün ilk kurulduğu yerleşiminin adı ise Khalkedon’dur. Khalkedon’un
Bizans’tan 20 yıl kadar önce kurulduğunu kaç kişi bilir? Kadıköy’de bunu
hissediyor muyuz?
Kadıköy’de Khalkedon’dan
hiçbir iz yoktur. Osmanlı’dan ve Cumhuriyet döneminden var mıdır? Varsa bunları
ne derece hissediyoruz? Korumuş muyuz?
Yeldeğirmeni’ndeki
Duatepe Sokağına Kadıköy’ün önemli azizesi Euphemie gömülmüş. Mezarının yanına
yapılan kilisede Hıristiyanlığın 4. Konsili yapılmış. Bilen var mı?
Korunmamış olsa da Khalkedon
surları veya sınırları insanlara hissettirilemez mi?
Günümüze kalmış en
eski Osmanlı eserleri Çatal Çeşme ve Kethüda Camiidir. Bunlar vurgulanamaz
mı?
Cumhuriyet sonrasında
Türk Okulu olarak inşa edilip, bugün hala var olan okul.. Harf devrimiyle eğitime
açılan Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu.. Bilinir mi?
Tek tek saymayacağım.
Ancak restorasyonların son derece kötü yapılmasına ne demeli? Ayrılık Çeşmesi,
Ladikli Ahmed Ağa Çeşmesi biliniyor.. Son restore edilen eser Kadıköy İskele
Binası.. Hem deniz cephesi yanlış hem de kara cephesine ekler yapıldı.. Hemen
yanında bulunan Kayık İskelesi ise yok edildi. Kayık İskelesi Haydarpaşa
Garının da tarihiyle irtibatlıdır.. Özen Sineması başka amaçla başka isimle
kaçak kullanılıyor.
Kadıköy İskele
Binasının Kara Cephesinde Eklentiler.
Onlarca tarihi köşk
bugün yok. Tarihi çeşmeler, mezarlar da yok.
Sonuçta Sur İçinden
daha eski geçmişi olan Kadıköy 50 yıllık yerleşim gibi hissediliyor.
Kadıköy sokaklarını
sabah saatlerinde gezmek çok keyifli.. Çok hoş plato duygusu veriyor insana. Ancak
akşam olup mekânlara müşteriler gelince ister istemez oralarda ikamet edenlerin
hali düşünülüyor. Kadıköy geçmişinden kopuyor.
Görülüyor ki
Kadıköy’de tarihi eserler 1950’lerden itibaren yok edilmiş. Günümüzde farklı
bir tutum görülmüyor.. Yaşantısı ise 2005’den itibaren değiştirilmiş. Eğlence
fonksiyonu esas alınmış. Aralara iskân konmuş.
Kadıköy kararını vermelidir.
Tarihi kimliğini ön plana çıkarıp iskân alanı mı olacaktır? Tarihi kimliğini
yok sayıp eğlence-ticaret alanı mı olacaktır?
ARİF ATILGAN
atılgan blog TEMMUZ 2019
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder